• لاستیک گستر
• 07 آذر 1401
• 0

پلی اورتان در مقابل لاستیک

شما انواع مختلفی از پلی یورتان ها را از فوم پلی اورتان انعطاف پذیر تا سفت، چسب ها، درزگیرها و موارد دیگر دریافت می کنید. پلی یورتان ها بخشی از گروه پلاستیک هستند که به عنوان پلیمرهای الاستومری نیز شناخته می شوند. لاستیک نیز بخشی از این پلیمرها است که در حدود سال 1937 ساخته شد و از آن زمان برای ایجاد محصولات متنوعی اصلاح شده است.

این ماده کاملاً قوی، بادوام، چکش خوار و چند منظوره است. لاستیک یورتان که با ادغام پلی ال و پلی ایزوسیانات ایجاد شده است، خواص فیزیکی دارد که به آن انعطاف پذیری لاستیک و چقرمگی پلاستیک غیر قابل انعطاف را می دهد.

در مورد لاستیک یورتان کاربردهای بی شماری وجود دارد و در بسیاری از موارد به جای فلز، چوب یا رنگ به عنوان اجزایی برای مصارف خانگی و کاربردهای صنعتی استفاده می شود. تا به حال به این فکر کرده اید که کاناپه یا تشک فوم شما از چه چیزی ساخته شده است؟ بله، پلی اورتان و فوم نرم اغلب در برخی بالش ها و اسباب بازی ها یافت می شود.

در مقایسه با لاستیک، پلی اورتان دوام بیشتری دارد، به ویژه در مواردی که تحت فشار و کشیده است.

پلی‌اورتان‌ها را اولین بار اوتو بایر در سال ۱۹۳۷ در آلمان کشف کرد و بعد از آن این مواد با داشتن خواص ویژه پیشرفت بسیار زیادی را در انواع صنایع جهان داشتند. اولین پلی‌اورتان، از واکنش دی‌ایزوسیانات تولید شدند. آلیتان‌ها ترکیباتی هستند که در ساختار آن‌ها پیوند اورتانی وجود دارد. پلی‌اورتان (PU) نام عمومی پلیمرهایی است که دارای پیوند اورتانی می‌باشند. پیوند اورتانی از طریق واکنش افزایشی بین یک گروه ایزوسیانات و یک ترکیب دارای هیدروژن فعال مثل گروه هیدروکسیل تشکیل شده‌است. گروه‌های ایزوسیانات به شدت واکنش پذیر بوده و به همین علت پیشرفت واکنش آن‌ها نیاز به افزایش دما ندارد. (واکنش در دمای محیط صورت می‌گیرد) مهم‌ترین ویژگی این گروه از پلیمرها این است که پس از واکنش ساختاری پایدار به وجود می‌آید. خلاصه اینکه، پلی‌اورتان در اشکال مختلف مانند: فراورده‌های فوم، فیلم، الاستومرها، پودرها، مایعات و امولسیون‌ها قابل تولید هستند.

پلی‌اورتان‌ها به شکل‌های مختلف از جمله فوم‌های نرم، فوم‌های سخت؛ الاستومرها، ترموپلاستیک الاستومرها، رزین، رنگ، پوشش و… در دنیا کاربرد دارند. یکی از کاربردهای پلی‌اورتان‌ها، استفاده به عنوان پوشش لوله‌های مدفون در خاک با هدف حفاظت در برابر خوردگی می‌باشد. پلی‌اورتان مورد استفاده در این روش، از نوع ۱۰۰٪ جامد و با مواد اولیه دو جزئی است ولی نبایستی چسبندگی زیادی به سطح لوله از این پوشش توقع داشت. پلی اورتان‌ها در شرایط کاربری خاص مانند دمای بالای خط لوله یا تعمیرات پوشش اصلی کاربرد دارند و کمتر به عنوان پوشش اصلی خطوط انتقال استفاده می‌شوند. استفاده از پوشش‌های پلی‌اورتان جهت پوشش داخلی خطوط انتقال کاربرد بسیار محدودی داشته و به علت آزاد کردن ترکیبات سمی ایزوسیانات جهت پوشش داخلی توصیه نمی‌گردد. کاربرد ترکیبات پلی اورتان نیز به‌طور پیوسته رو به توسعه است.

ماستیک‌های پلی اورتان و سیلیکون با توجه به خواص شیمیایی و مکانیکی خود داری کاربردها مختلفی می‌باشند. در کانال‌ها و مخازن آب و فاضلاب، کف‌سازی سالن‌ها، پیاده‌روها، درز قطعات پیش‌ساخته و کلیه درزهایی که باید در برابر نفوذ آب و دیگر مایعات محافظت گردد و همچنین برای ساخت زیره کفش استفاده می‌شود.

آمیختن پلی‌اورتان با پلی اوره امری متداول است و روندی رو به رشد دارد. پلی‌اورتان دسته‌ای از پلیمرهای پر مصارف با خواص عالی هستند. به همین خاطر، طراحان و متخصصان صنایع پوشش دهی به خوبی توان بهره‌برداری از این ترکیبات را در کاربردهای گوناگون دارند از جمله پوشش‌های شفاف برای پوشش دهنده‌های تک لایه مخصوص بام‌ها و رنگ‌های مورد استفاده برای مشخص کردن محل گذر عابرین پیاده و…

مقاومت پلی‌یورتان‌ها در برابر سایش ضربه و ترک خوردگی بسیار خوب است، از جمله ویژگی‌های آن‌ها پخت سریع و کامل در دمای محیط است. پلی‌یورتان‌ها آلیفاتیک از انواع آروماتیک گرانتر هستند. به همین خاطر انواع آروماتیک و نمونه‌های اپوکسی دار در استرها، رنگ‌های پایه و پوشش‌های رابط بکار می‌روند. در حالی که آلیفاتیک‌ها ویژه پوشش نهایی هستند. استفاده از پوشش‌های محافظ برای جلوگیری از پدیده خوردگی در ساختارهای فولادی که آستر و پوشش پایه آن‌ها از نوع سامان‌های اپوکسی دار است، نمونه‌ای از کاربردهای مهم پلی‌اورتان‌ها محسوب می‌شوند. مورد دیگر، سامانه‌های پوشش دهنده کف است که در آن‌ها نیز انواع پوشش‌های پایه را می‌توان بکار برد، گاهی پوشش نهائی از نوع اورتان برای لایه نهایی کف نیز کفایت می‌کند. کاربرد پلی‌اورتان‌ها و پلی اوره‌ها در کفپوش‌ها انواع فناوری کاربرد پوشش‌های کف همگی بر دو اصل استوارند. یکی از آن‌ها فناوری فیلم نازک است که یک یا چند پوشش با ضخامت حدود ۵۰ تا ۱۲۵ میکرون روی سطح کف پوشش داده می‌شود. درزگیری و غبارزدایی نیز از جمله مراحل مهم در این روش محسوب می‌شوند که هدف نهایی آن‌ها رسیدن به کفپوش‌هایی با طرح‌های ریز و مزین است. رزین‌های مورد مصرف در پوشش‌های کف عبارتند از: آلکیدها، اپوکسی‌ها یا اپوکسی استری بر پایه آب و حلال، مخلوط‌های معلق، آمیخته‌های پلی‌اورتانی بر پایه آب و انواع پلیمرهای آکریلیکی، بهترین حالت برای این نوع کفپوش‌ها آن است که، اثر مواد شیمیایی یا آب روی سطح کفپوش به راحتی برطرف شود و لکه‌ای بر جای نماند. پوشش‌های آلکیدی در مقابل سود سوز آور بسیار ضعیف عمل می‌کنند. نوع دیگر پوشش دهی فناوری فیلم ضخیم است که در آن حداقل ضخامت پوشش ۲۰۰ میکرون و حداکثر آن گاهی به ده میلی‌متر هم می‌رسد. هدف از این نوع پوشش دهی پر کردن ترک‌ها، حفره‌ها و تسطیح سطوح شدیداً سایید شده‌است. سیمان و مصالح سنگی موردنظر با انواع رزین‌ها مخلوط می‌شوند: اپوکسی‌ها، پلی‌اورتان‌های آروماتیک (غالباً روغن کوچک و MDI دی فنیل متان ۴_ ،۴_ دی ایزوسیانات لاتکس SBR و اکریلیکی پر مصرف‌ترین رزین‌ها هستند). روش کار به شکل پاشش یا ریختن پوشش روی سطح و به دنبال آن ماله‌کشی دستی یا اعمال فشار به وسیله غلتک است. در برخی از موارد در کفپوش‌های ضخیم از استرهای غیر اشباع، وینیل استرها و اپوکسی‌های با میزان صد در صد جامد استفاده می‌شود. پلی‌اورتان‌های آروماتیک بر پایه MDI برای پوشش دهی کف زیاد بکار می‌روند، چرا که MDI ایزوسیاناتی نسبتاً ارزان است. جالب است که بدانید مولکول MDI و پلیمر سنتز شده از آن به راحتی پرتو فرابنفش را جذب می‌کنند، زرد شدن پوشش‌هایی که در معرض نور خورشید واقع شده‌اند به دلیل همین مسئله است.

لاستیک چیست؟

لاستیک یک الاستومری مانند پلی اورتان است و همه الاستومرها به طور مناسب به عنوان یک ماده لاستیکی توصیف می شوند. بسیاری از مردم ممکن است هنوز فکر کنند که محصولات لاستیکی از منبع طبیعی آن، که لاتکس ارگانیک درختان است، می آیند. با این حال، بیشتر محصولات لاستیکی مصنوعی هستند و از محصولات فرعی نفتی ایجاد می شوند. امروزه فقط برداشت لاستیک آلی در مقیاس کوچک انجام می شود.

لاستیک مصنوعی بیش از 60 درصد از تولید سالانه جهان را تشکیل می دهد. یکی از کاربردهای عمده لاستیک امروزه لاستیک است و این به این دلیل است که چقرمگی و انعطاف پذیری را ارائه می دهد. ما می‌توانیم لاستیک‌ها را در اکثر وسایل حمل‌ونقل از اتومبیل، کامیون، اتوبوس، هواپیما گرفته تا دوچرخه ببینیم. لاستیک می تواند ارتعاشات را بسیار بهتر از پلی اورتان جذب کند. بنابراین برای ساخت بوش های ضد لرزش از لاستیک مصنوعی استفاده می شود.

پلی اورتان در مقابل لاستیک

ویژگی‌های انعطاف‌پذیر و کشسان به هر دوی این گزینه‌ها تعلق دارد و هر ماده در صنعت خودروسازی، در ساخت قطعات خاصی استفاده می‌شود. از آنجایی که پلی یورتان از لاستیک بادوام تر است، می توان از آن در موارد تنش زیاد استفاده کرد و انعطاف پذیری خاصی را ارائه می دهد اما محکم می ماند. به عنوان مثال، قطعات ساخته شده برای سپر، اسپویلر و گلگیر.

از طرف دیگر لاستیک بهتر از پلی اورتان می تواند در مقابل لرزش مقاومت کند. به عنوان مثال، همانطور که در بالا برای بوشینگ های ضد لرزش ذکر شد. لاستیک به عنوان یک دمنده عمل می کند و ارتعاشات و سر و صدا را جذب می کند اما سخت باقی می ماند. بنابراین، انتخاب بسیار بهتری نسبت به پلی اورتان است.

استفاده از قطعات لاستیکی در یک وسیله نقلیه عملکرد نرم تر و بی صداتری ایجاد می کند. قطعات لاستیکی نیز معمولاً قطعات اصلی تولید کننده هستند. لاستیک همچنین ارزان تر از پلی اورتان است و آن را برای بسیاری از اجزای خودرو انتخاب بهتری می کند.